Giới thiệu về môn cầu lông
Cầu lông là gì?
Cầu lông là môn thể thao sử dụng vợt thi đấu với 2 vận động viên (đấu đơn) hoặc 2 cặp vận động viên (đấu đôi) trên 2 nửa của sân cầu hình chữ nhật được chia ra bằng tấm lưới ở giữa sân. Người chơi ghi điểm bằng cách đưa quả cầu qua lưới bằng vợt trong 1 lần chạm và chạm đất ở trong phần sân bên kia của đối thủ. Lượt cầu sẽ kết thúc khi quả cầu chạm đất, hoặc mắc lỗi do trọng tài chính hoặc trọng tài biên bắt. Trong trường hợp không có trọng tài thì các lỗi sẽ do tự người chơi bắt, vào bất cứ thời điểm nào trong lượt cầu đang đánh.
Đây là môn thể thao đòi hỏi 1 thể lực cực tốt. Người chơi cần có sự dẻo dai, nhanh nhẹn, tốc độ và sự chuẩn xác. Để chơi tốt cầu lông còn nhiều yếu tố tác động như: Kỹ thuật chơi cầu, tâm lý, dụng cụ thi đấu,...
Lịch sử hình thành
Nguồn gốc của cầu lông có từ giữa thế kỷ 18 tại thuộc địa cũ của Anh là British India, do một sỹ quan quan quân đội Anh sáng tạo. Trò chơi này trởi nên phổ biến tại đơn vị đồn trú của quân Anh ở thị trấn Poona (nay là Pune). Trò chơi được một sĩ quan về hưu đem về Anh nơi mà nó được phát triển và xây dựng luật chơi. Ngoài ra còn có nhiều nguồn gốc khác nhưng chưa có thông tin xác nhận chính xác về lịch sử hình thành của nó.
Đến đầu năm 1875, những cựu binh trở về từ Ấn Độ đã lập ra một câu lạc bộ ở Folkestone. Đến năm 1887, môn thể thao này được chơi ở Anh theo các luật thi đấu phổ biến ở British India. Câu lạc bộ cầu lông xứ Bath đã tiêu chuẩn hóa bộ luật và làm cho trò chơi phù hợp với tư tưởng của người Anh. J.H.E. Hart đã xem xét lại các thay đổi cơ bản vào năm 1887 và vào năm 1890 (lần này là cùng với Bagnel Wild). Năm 1893, Hiệp hội cầu lông Anh xuất bản bộ luật đầu tiên dựa theo những chỉnh sửa đó, tương tự với bộ luật hiện đại, và chính thức tổ chức một giải đấu trong nhà ở "Dunbar" số 6 Waverley Grove, Portsmouth, Anh vào ngày 13 tháng 9 năm đó.
Hiệp hội cầu lông quốc tế, ban đầu lấy tên là International Badminton Federation (IBF) hiện nay đổi thành Badminton World Federation (BWF), được thành lập năm 1934 với Canada, Đan Mạch, Anh, Pháp, Hà Lan, Ireland, New Zealand, Scotland, và xứ Wales là các thành viên sáng lập. India tham gia với tư cách là một chi nhánh vào năm 1936. Hiện nay BWF chi phối tất cả các hoạt động cầu lông trên thế giới và tổ chức các giải đấu quốc tế.
Ban đầu chỉ có chín thành viên sáng lập, giờ đây BWF có 149 thành viên, từ Aruba đến Zambia.
Tại các Thế vận hội 1972 và 1988, cầu lông mới chỉ được đưa vào như môn thể thao trình diễn.
Nhưng bắt đầu từ 1992, môn này trờ thành môn thi đấu chính thức tại Olympic với 5 nội dung: đơn nam, đơn nữ, đôi nam, đôi nữ và đôi nam nữ và thi đấu cho đến ngày nay.
Các kỹ thuật đánh cầu lông bạn cần nắm rõ
Kỹ thuật treo cầu
Một trong những kỹ thuật đơn giản và bắt bược cần luyện tập cho người mới tập chơi, những cú đánh từ cuối sân đến phần sân trước của đối phương sẽ khiến họ phải di chuyển rất nhiều, tiêu hao thể lực và tạo điểm sơ hở khi di chuyển. Để có thể sử dụng thành thạo kỹ năng này người chơi cần phải biết thêm kỹ thuật di chuyển cơ bản trong cầu lông
Treo cầu là cầu được đánh từ sân sau của bên mình đến sân trước của đối phương cầu rơi thẳng xuống. Kỹ thuật treo cầu được chia thành ba loại phương pháp là: thuận tay, trái tay và đỉnh đầu. Dựa vào đường bay vòng cung của cầu và sự khác nhau của kỹ thuật động tác đánh cầu mà chia ra thành treo chém, treo chặn và treo nhẹ.
Kỹ thuật này được chia làm 2 loại: treo cầu thuận tay và treo cầu trái tay
- Treo cầu thuận tay: Động tác chuẩn bị đánh cầu và các động tác ở các giai đoạn trước cũng giống với đánh cầu cao sâu thuận tay. Chỉ khác là khi đánh cầu, mặt vợt hơi nghiêng vào trong, cổ tay làm động tác cắt miết và ép dưới nhanh, điểm tiếp xúc giữa vợt và cầu vào sau và cạnh sau của núm cầu. Nếu đánh treo cầu đường chéo, thì mặt vợt lúc này phải đối diện phía trước và cắt miết xuống phía dưới.
- Treo cầu trái tay: Động tác chuẩn bị đánh cầu và các động tác ở các giai đoạn trước cũng giống với đánh cầu cao sâu trái tay. Điểm khác nhau là ở chỗ: khi đánh cầu cần có sự vận dụng sức mạnh và nắm vững cách sử dụng mặt vợt. Khi treo cầu đường thẳng, dùng mặt trái của vợt cắt miết vào phần giữa phía sau của núm cầu. Phát lực về phía nửa sân trước bên phải của đối phương. Khi treo cầu đường chéo, thì dùng mặt trái của vợt cắt miết vào cạnh trái của núm cầu, phát lực về phía nửa sân trước bên trái của đối phương.
Kỹ thuật cầu cao
Kỹ thuật đánh cầu cao sâu trong cầu lông là một trong những kỹ thuật cơ bản và được áp dụng khá nhiều trong luyện tập cũng như thi đấu cầu lông. Trước tiên cần phải hiểu khái niệm cầu cao là để chỉ các quả cầu bay trên cao được đánh từ sân sau của mình đến gần đường biên ngang ở cuối sân của đối phương. Cầu cao được phân thành 3 loại kỹ thuật tay là thuận tay, trái tay và đỉnh đầu.
* Đánh cầu cao sâu thuận tay:
- Giai đoạn chuẩn bị: Trước hết phải phán đoán chuẩn xác phương hướng và điểm rơi của cầu đối phương đánh sang, nghiêng người lùi sau, làm sao cho cầu ở vị trí phía trên lệch ra trước vai phải cơ thể mình. Vai trái đối diện với lưới, chân trái ở trước, chân phải ở sau, trọng tâm rơi vào chân phải. Tay trái co khuỷu giơ lên tự nhiên, tay phải cầm vợt, cánh tay co khuỷu tự nhiên, đưa vợt lên phía trên vai phải, hai mắt chú ý nhìn cầu đến.
- Giai đoạn đánh cầu: Khi đánh cầu, bắt đầu từ động tác chuẩn bị, cánh tay phải đưa ra sau, theo đó khuỷu tay nâng lên cao hơn hẳn so với vai để đưa vợt ra sau đầu, cổ tay duỗi tự nhiên (lòng bàn tay hướng lên trên). Sau đó, với sự phối hợp dùng sức nhịp nhàng của động tác chân sau đạp đất, quay người hóp bụng, lấy vai làm trục, cánh tay kéo theo cẳng tay nhanh chóng vẩy cổ tay ra trước đánh cầu ở điểm cao nhất khi tay đã vươn thẳng.
- Giai đoạn kết thúc: Sau khi đánh cầu tay cầm vợt có thể theo đà quán tính vung ra trước và xuống dưới phía bên trái rồi thu vợt về trước thân người. Cùng lúc đó chân phải ở phía sau bước ra trước, trọng tâm cơ thể từ từ rơi vào chân sau chuyển dịch sang chân trước. Đánh cầu cao sâu thuận tay cũng có thể thực hiện với bật nhảy để đánh cầu. Khi thực hiện tốt động tác chuẩn bị theo đúng các yêu cầu trên, sau đó chân phải bật nhảy lên cao nhanh chóng quay người trên không, đồng thời hoàn thành động tác vung vợt đánh cầu. Động tác đánh cầu được hoàn thành đúng lúc cầu đang ở độ cao nhất trên không chuẩn bị rơi xuống thấp.
Xem thêm: Kỹ thuật đánh cầu thuận tay
* Đánh cầu cao sâu trái tay:
- Giai đoạn chuẩn bị: Khi đối phương đánh cầu cao sang khu sân sau bên trái của mình thì dùng cách đánh cầu cao trái tay. Trước hết, cần phán đoán tốt phương hướng và điểm rơi của cầu đến, nhanh chóng đưa cơ thể quay sang hướng bên trái phía sau, di chuyển bước chân, bước cuối cùng dùng chân phải bước chéo chân đến vạch cuối sân ở phía biên dọc bên trái, lưng đối diện với lưới. Trọng tâm cơ thể rơi vào chân phải, sao cho cầu rơi ở phía bên phải cơ thể. Trước khi đánh vào cầu, nhanh chóng chuyển đổi thành cách cầm vợt trái tay, giữ vợt ở trước ngực phải, mặt vợt hướng lên trên.
- Giai đoạn đánh cầu: khi đánh cầu, lấy cánh tay kéo theo cẳng tay, thông qua động tác lắc cổ tay, vẩy tay từ dưới lên trên để đánh cầu đi. Khi dùng sức cuối cùng, cần chú ý lực ép cạnh của ngón cái và sự phối hợp với lực vẩy cổ tay. Động tác dùng sức cuối cùng phải có sự phối hợp nhịp nhàng của toàn thân với động tác đạp đất của hai chân và động tác quay người.
* Đánh cầu cao sâu trên đỉnh đầu:
Yếu lĩnh của kỹ thuật động tác này về cơ bản giống như kỹ thuật đánh cầu cao sâu thuận tay, Chỉ có điểm khác là điểm đánh vào cầu ở trên không hơi lệch về phía trên vai trái. Khi chuẩn bị đánh cầu thân người hơi lệch nghiêng về phía trái. Khi đánh cầu, dùng cánh tay kéo theo cẳng tay làm cho vợt đi vòng qua đỉnh đầu ở phía trên bên trái để tạo thêm tốc độ vung vợt ra trước, chú ý phát huy lực bột phát đánh cầu của cổ tay. Khi chạm đất, chân trái có biên độ lăng chân ra phía sau bên trái hơi lớn một chút.
Kỹ thuật đập cầu
Kỹ thuât nhảy đập cầu lông là động tác đánh trả cầu của đối phương đánh sang ở phía trên với điểm đánh cầu cao nhất, đánh cầu chếch xuống sân đối phương. Động tác đánh cầu này có sức mạnh lớn, đường bay thẳng, rơi xuống đất nhanh có sức uy hiếp lớn đối với đối phương. Đây là kỹ thuật chủ yếu của tấn công.
Kỹ thuật đập cầu được phân thành: Đập cầu đường thẳng thuận tay, đập cầu đường chéo thuận tay, đập cầu đường thẳng trên đỉnh đầu, đập cầu chéo góc trên đỉnh đầu, đột kích đập cầu đường thẳng thuận tay trên không và đột kích đập cầu đường thẳng trái tay trên không.
* Đập cầu đường thẳng thuận tay:
- Giai đoạn chuẩn bị: Tư thế chuẩn bị và yếu lĩnh động tác đại thể giống như đánh cầu cao thuận tay. Sau khi di chuyển đến vị trí thích hợp, đầu gối khuỵu, hạ thấp trọng tâm thực hiện động tác chuẩn bị bật nhảy.
- Giai đoạn đánh cầu: Khi bật nhảy nghiêng người thì nâng vai lên phía trên bên phải kéo theo cánh tay, cẳng tay và vợt giơ lên để vươn thân người lên trên. Sau khi bật nhảy, thân người hơi ngửa ra sau, ưỡn ngực thành hình cánh cung. Tiếp đó cánh tay bên phải vung lên phía trên đằng sau bên phải, cẳng tay vung sau tự nhiên, cổ tay duỗi sau, cẳng tay kéo theo vợt đưa từ phía trên xuống dưới và ra sau. Lúc này cần cầm vợt lỏng, theo đó quay người hóp bụng kéo theo cánh tay phải vung về phía trên bên phải, khuỷu tay đi trước, cẳng tay dùng toàn bộ tốc độ vung về phía trên đằng trước, kéo theo vợt vung ra trước với tốc độ cao. Khi điểm đánh cầu ở phía trên đằng trước vai, cẳng tay xoay vào trong, cổ tay gập trước và hơi co vẩy cổ tay phát lực đập cầu. Lúc này ngón tay cần đột ngột nắm chắc cán vợt, đem lực bột phát của cổ tay tập trung vào điểm đánh cầu. Góc giữa vợt và phương hướng đánh cầu nhỏ hơn 900 . Mặt chính diện của vợt đánh vào phía sau núm cầu làm cho cầu đi thẳng xuống dưới
- Giai đoạn kết thúc: Sau khi đập cầu, cẳng tay theo quán tính thu vào trước thân, trong quá trình trở về vị trí cũ đưa vợt thu về trước ngực.
* Đập cầu đường chéo thuận tay:
Giai đoạn chuẩn bị và yếu lĩnh động tác giống như đập cầu đường thẳng thuận tay. Điểm khác nhau là sau khi bật nhảy, dùng lực quay người ra phía trước sang bên trái, hỗ trợ cho cánh tay đập cầu bay sang phía góc đối diện sân đối phương.
* Đập cầu đường thẳng và đập cầu chéo góc trên đỉnh đầu:
Yếu lĩnh động tác và tư thế chuẩn bị giống với đánh cầu cao đỉnh đầu. Điểm khác nhau là khi vung vợt đánh cầu, cần tập trung toàn sức vào động tác đập cầu đi xuống theo hướng đường thẳng hoặc hướng đường chéo góc. Mặt vợt và phương hướng đánh cầu tạo với nhau một góc nhỏ hơn 90 độ.
* Đập cầu đường thẳng trái tay:
Tư thế chuẩn bị và yếu lĩnh động tác cũng giống như động tác kỹ thuật đánh cầu cao trái tay. Điểm khác nhau ở đây là cần dùng sức vung vợt mạnh trước khi đánh cầu. Thời điểm đập cầu, góc giữa vợt và hướng đập cầu cần nhỏ hơn 90 độ.
* Đột kích đập cầu đường thẳng trên không:
Đầu tiên thực hiện động tác nghiêng người, chân phải lùi sau một bước chuẩn bị bật nhảy. Sau khi bật nhảy đưa thân người lên cao ở phía sau bên phải, thân trên ngửa ra sau ở phía bên phải hoặc thành tư thế cánh cung ngược, tay phải nâng lên phía trên bên phải, vai kéo ra sau hết mức.
Khi đánh cầu, cẳng tay vung lên trên với tốc độ nhanh nhất, cổ tay từ duỗi sau thực hiện xoay cẳng tay vào trong và gập lại. Đồng thời nắm chặt cán vợt, ép cổ tay tạo ra lực bột phát đánh cầu ra trước và xuống dưới với tốc độ cao. Sau khi đột kích đập vụt vầu xong, khi rơi xuống chân phải chạm đất ở phía bên phải và co gối để hoãn xung. Trọng tâm rơi vào trước chân phải. Chân trái chạm đất ở phía trước bên trái. Lợi dụng chân trái đạp đất để di chuyển trở về vị trí trung tâm. Cánh tay theo quán tính thu về trước thân một cách tự nhiên.
Đánh cầu lông thấp tay
Kỹ thuật đánh cầu lông thấp tay là kỹ thuật phòng thủ trước những đòn tấn công của đối thủ, kỹ thuật này được sử dụng khá phổ biến trong tập luyện và thi đấu. Khi đối thủ tung ra những cú đập hoặc đánh cầu qua thì chúng ta có thể dùng kỹ thuật này để thủ cầu.
Đánh cầu lông thấp tay là kỹ thuật đơn giản nhưng đem lại hiệu quả cao, người chơi cần được tập luyện tốt kỹ năng này trước khi vào thi đấu. Kỹ thuật đánh cầu lông thấp tay được chia thành 2 loại đó chính là đánh cầu lông phải thấp tay và đánh cầu lông trái thấp tay.
* Kỹ thuật đánh cầu lông thấp thuận tay:
- Bước 1: Đầu tiên bạn hãy di chuyển lại gần trái cầu và thực hiện động tác vợt từ trước ra sau và lên trên.
- Bước 2: Khi đã cố định được tư thế trước trái cầu, thì làm động tác vợt ngược lại, từ trên xuống dưới, từ sau ra trước. Lúc này vị trí của trái cầu sẽ nằm trước chân người chơi, ngang với đầu gối. Người lúc này sẽ hơi xoay nhẹ về phía cầu, trọng tâm dồn về chân trước.
- Bước 3: Sau khi đánh xong bạn nên nhanh chóng di chuyển về vị trí ban đầu để chuẩn bị đòn đánh tiếp theo của đối thủ.
* Kỹ thuật đánh cầu lông thấp trái tay:
- Bước 1: Đầu tiên bạn cũng cần phải di chuyển lại gần trái cầu và thực hiện động tác vợt từ trước ra sau và lên trên.
- Bước 2: Khi đã cố định được tư thế trước cầu, thì bạn cũng làm động tác vợt ngược lại, từ trên xuống dưới, từ sau ra trước giống như cách thuận tay phải.
- Bước 3: Sau đó, nhanh chóng trở lại vị trí ban đầu để chuẩn bị trước đòn đánh lại của đối thủ.
Kỹ thuật đẩy cầu
Đẩy cầu là kỹ thuật đánh trả những quả cầu sát lưới của đối phương đánh sang vào hai góc cuối sân sau của đối phương.
Đẩy cầu thuận tay: Người thực hiện đứng ở sát lưới bên phải đưa vợt lên trên phía trước bên phải. Khi khuỷu tay hơi co thu lại, cẳng tay hơi vặn ngoài, cổ tay hơi xoay ra, mặt vợt cũng theo đó mà vung ra sau về phía dưới bên phải, mặt vợt đối diện trực tiếp với cầu đến.
Lúc này ngón út và ngón áp út tay cầm vợt hơi lỏng ra làm cho chuôi vợt hơi tách ra khỏi cơ mắt cá. Ngón cái và ngón trỏ vê xoay chuôi vợt ra ngoài, mặt vợt càng ngửa sau. Khi đẩy cầu, thân người hơi di chuyển ra trước, cẳng tay của tay bên phải vươn ra trước đồng thời hơi vặn trong, cổ tay và ngón tay khống chế góc độ mặt vợt, cổ tay từ duỗi sau chuyển sang duỗi thẳng và lắc cổ tay.
Đánh cầu lông trái tay
Kỹ thuật đánh cầu lông trái tay là phương pháp được hầu hết mọi người tìm hiểu và luyện tập nhằm đạt được hiệu quả đánh cầu lông hay và hấp dẫn nhất. Các bước trong kỹ thuật đánh cầu lông trái tay bao gồm:
- Khi đối phương đánh cầu sang cần phải phán đoán tốt phương hướng và điểm rơi của cầu đến, nhanh chóng quay người, di chuyển bước chân về phía sau bên trái. Bước cuối cùng dùng chân phải bước chéo chân đến vạch cuối sân ở phía biên dọc bên trái, lưng đối diện với lưới. Trọng tâm cơ thể rơi vào chân phải, sao cho cầu rơi ở phía trên bên phải cơ thể.
- Trước khi đánh vào cầu, nhanh chóng chuyển đổi thành cách cầm vợt trái tay, giữ vợt ở trước ngực phải, mặt vợt hướng lên trên khi tiếp xúc đánh cầu đi.
- Sau khi đánh cầu tay cầm vợt có thể theo đà quán tính vung ra trước và xuống dưới phía bên trái rồi thu vợt về trước thân người. Cùng lúc đó chân trái lùi ra sau, chân phải bước ra trước trọng tâm chuyển từ chân sau ra chân trước.
Đánh cầu nâng cao
Trong kỹ thuật đánh cầu lông nâng cao, khi thực hiện đập cầu, người chơi cần đánh từ cao xuống và đập ngay trước mặt đối thủ. Cầu đánh càng cao thì thời gian tấn công đường đi của đội bạn càng được rút ngắn. Đồng thời, điểm tiếp đất của cầu càng sát lưới thì đối phương sẽ khó đáp cầu như ý muốn.
Khi áp dụng lối đánh đập cầu, vận động viên cần sử dụng lực từ cả ba khớp là cổ tay, khuỷu tay và bả vai. Như vậy, đường cầu sẽ đi nhanh và mạnh nhất. Đập cầu lông chính xác mang đến hiệu quả thi đấu cao nên hầu hết những vợt thủ chuyên nghiệp đều sử dụng.
Xem thêm: Kỹ thuật bỏ nhỏ cầu lông
Tổng kết
Với những kỹ thuật đánh cầu lông cơ bản mà hôm nay chúng ta đã cùng tìm hiểu. Hi vọng rằng những hướng dẫn trên sẽ giúp cho những ai tham gia vào môn thể thao cầu lông sẽ có được một cách chơi cầu lông hiệu quả nhất, để có thể tiến bộ nhanh theo từng buổi tập.
Nếu như bạn đọc có những góp ý về cách đánh cầu lông hay bất kỳ thắc mắc nào khác, các bạn hãy để lại ý kiến của mình tại phần comment để chúng tôi có thể hoàn thiện hơn thông tin cung cấp cho độc giả.
